نقش ساختار های ادبی آیات قرآن در اثبات نظریه تجسم اعمال

از دیرباز،اندیشمندان مسلمان یکی از وجوه اعجاز قرآن را بیان برترین معارف با شیوا ترین و رساترین واژگان در استوارترین اسلوب دانسته‌اند.
ابزار انتقال مفاهیم گوناگون در قرآن در عرصه های مختلف اعم از باورها و عقاید گرفته تا اخلاق و باید ها و نباید های شرعی و نیز عناصر گوناگون و متعدد نظیر صرف، نحو، بلاغت، تصویر پردازی و غیره، ساختارهای ادبی قرآن است.
سیمای باطنی اعمال در قرآن چگونه ترسیم شده است؟
یکی از مسائلی که از قرآن کریم و روایات ائمه معصومین علیه السلام استنباط می‌شود تجسم اعمال است .یعنی در آن روز علاوه بر اینکه انسان باقی و جاوید می‌ماند اعمال و کردار انسان نیز در برابر او حاضر می گردد و از بین نمی‌رود و انسان تمام اعمال خوب و بد خود را به صورت مصور و مجسم مشاهده می نماید.
اعمال انسان دارای دو چهره ملکی و ملکوتی است. چهره ملکوتی اعمال را دارندگان قلوب بینا و بصیر در همین دنیا نیز می بینند. یعنی کسانی که دارای اعضا و جوارح سالم سلیم بوده و قلب آنان دفن و دسیسه به گناه و خطا نشده است و همچنان اعضای باطنی آنان فعال است و کار می کند می بینند و می شنوند و می بویند.
روایتی از امام هشتم حضرت رضا سلام الله علیها در برخی کتب روایی از جمله در کافی شریف نقل شده که می‌فرمایند که هرگاه مردم به گناهانی تازه که قبلاً به انجام آن نمی‌پرداختند آلوده شوند خداوند متعال آنان را به بلاهایی جدید که تاکنون نمی شناخته اند مبتلا می سازد.یعنی گناهان  تازه ، بلاهای تازه  می آورد.بعضی گناهان قبلاً نبوده و تازه پیدا شده است .بعضی بلاها هم نبوده و تازه پیدا شده است.
بعضی از بزرگان معتقدند که بین انسان و اعمالش فاصله می‌افتد یعنی وقتی کسی مرتکب گناه می شود تجسم عمل او پیدا می‌شود و نابود شدنی نیست اما اگر توبه کند گناهش آمرزیده می‌شود و تجسم آن اعمال بایگانی می شود و دیگر به او ضرر نمی زند و در برزخ و قیامت آن اعمال را ندیده و رسوا نخواهد شد.
مار و عقرب حاصل از غیبت و گناهان نظیر آن در همین دنیا هست ولی چون صورت برزخی دارد پس از مرگ قابل مشاهده است.
اعمال افراد حقه باز و متظاهر به صورت روباه در می‌آید خود انسان هم اگر دچار تکرار گناه شود هویتش تغییر یافته به صورت سگ یا گرگ یا میمون در می آید.
کسانی که چشم بصیرت دارند در همین دنیا صورت حیوانی افراد را می‌بینند . قرآن کریم می فرماید دنیا و آخرت یک سکه دو رو است اینجا ظاهرش است و باطنش در قیامت عیان می گردد هر چه این جا هست و هر عملی اینجا انجام شد آنجا حاضر است.بنابراین هر عمل خیر و صالح انسان نتیجه خیر برای او دارد و هر عمل ناشایست در همین دنیا مجازات و کیفر خواهد داشت تا به کیفر آخرت برسد حتی اعمال مخفیانه و پنهانی انسان بازتاب آشکار و علنی خواهد داشت.زمانی که خداوند مومنان را از قبر برمی‌انگیزد به همراه او تمثالی خارج می‌شود که پیش روی او راه می رود. مومن به وی می گوید تو کیستی او می گوید من همان شادی و سروری هستم که تو برادرت را با آن مسرور کردی. خدای عز و جل مرا آفرید تا تو را به بهشت مژده دهم.
اعمال بد انسان در قیامت در مقابلش مجسم می شوند همان طور که در قرآن خداوند می فرماید در این هنگام می‌گویند کاش بار دیگر به دنیا بر می گشتیم تا از آنها بیزاری جوییم، آنچنان که آنان از ما بیزاری جستند.خداوند متعال در سرای آخرت نهایت عدالت در جزای اعمال را را به اجرا خواهد گذاشت و جزای هر نفسی را شکل تجسم یافته اعمال او قرار می دهد.
تهیه و تایید کننده : فاطمه سادات حسینی مربی قرآن